Zaproszenie do VIII edycji Ogólnopolskiego Konkursu Astronomicznego „Astrolabium”
1 listopada 2024, 09:41W imieniu Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i Fundacji Antares zapraszamy uczniów polskich szkół i ich nauczycieli do udziału w tegorocznej, już VIII edycji naszego Konkursu. Rejestracja uczestników jest otwarta!
Gwałtownie spada populacja jeża zachodniego. Gatunek jest bliski zagrożenia
29 października 2024, 11:54Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) dokonała właśnie aktualizacji czerwonej księgi gatunków zagrożonych i poinformowała, że jeż zachodni (Erinaceus europaeus) – występujący w Europie zachodniej po zachodnią Polskę – został przesunięty z kategorii „najmniejszej troski” (LC) do kategorii „bliski zagrożenia” (NT). Niebezpieczeństwo na jeże, podobnie jak na dziesiątki tysięcy innych gatunków zwierząt i roślin, sprowadził człowiek.
Na Jedwabnym Szlaku w górach Uzbekistanu archeolodzy odkryli dwa nieznane miasta
29 października 2024, 10:36Badania archeologiczne przeprowadzone w górach Uzbekistanu za pomocą drona wyposażonego w lidar zakończyły się odkryciem dwóch miast handlowych położonych na Jedwabnym Szlaku. To jedne z największych średniowiecznych miast udokumentowanych w górskich regionach dróg handlowych łączących Europę ze wschodem Azji. Miasta znalazł zespół pracujący pod kierunkiem profesora Michaela Frachettiego z Washington University w St. Louis i Farhoda Maksudova, dyrektora Narodowego Centrum Archeologii w Uzbekistanie
Nieznany walc Chopina odkryty w amerykańskiej bibliotece
29 października 2024, 08:14Z zbiorach nowojorskiego The Morgan Library & Museum znaleziono nieznany dotychczas walc Fryderyka Chopina. Jego odkrywca, kurator Robinson McClellan przypomina, że poprzedniego odkrycia nieznanego dzieła polskiego kompozytora dokonano w latach 30. XX wieku, minęło zatem około 90 lat.
Badacz-amator odkrył nieznane opowiadanie „ojca” Drakuli
28 października 2024, 15:39Twórczość Brama Stokera, jeden z najważniejszych autorów literatury grozy, twórcy postaci hrabiego Drakuli, powinien być dobrze znany literaturoznawcom. Jak się jednak okazuje, nie wszystko jednak wiadomo o zmarłym ponad 100 lat temu pisarzu. Biblioteka Narodowa Irlandii poinformowała, że miłośnik Stokera, badacz-amator Brian Cleary, znalazł w bibliotecznym archiwum nieznane opowiadanie autora Drakuli.
Wiemy, jak wygląda owulacja. Po raz pierwszy zobrazowano ją w czasie rzeczywistym
23 października 2024, 10:15Uczeni z Instytutu Nauk Multidyscyplinarnych im. Maxa Plancka – Melina Schuh, Christopher Thomas i Tabea Lilian Marx – są pierwszymi, którzy zobrazowali cały proces owulacji w czasie rzeczywistym. Obrazowanie, wykonane na komórkach jajowych myszy, pozwala na badanie jajeczkowania w wysokiej rozdzielczości przestrzennej oraz czasowej i przyczyni się do poszerzenia wiedzy w dziedzinie badań nad płodnością.
Po raz pierwszy udało się zaobserwować powstawanie wody
22 października 2024, 10:57Po raz pierwszy zaobserwowano, w czasie rzeczywistym i skali molekularnej, jak powstaje woda. Naukowcy z Northwestern University zarejestrowali łączenie się atomów wodoru i tlenu. Obserwacji dokonano w ramach badań, w czasie których uczeni chcieli zrozumieć działanie palladu jako katalizatora reakcji prowadzącej do powstawania wody.
Rośnie emisja CO2 z pożarów lasów. Centrum pożarów przesuwa się na północ
21 października 2024, 10:31Od 2001 roku globalna emisja CO2 z pożarów lasów wzrosła o 60%, a w przypadku niektórych regionów lasu borealnego wzrost ten wyniósł niemal 300%, alarmuje międzynarodowy zespół naukowy. Eksperci z Wielkiej Brytanii, Brazylii, Hiszpanii, USA i Holandii, pracujący pod kierunkiem uczonych z University of East Anglia, podzielili światowe lasy na 12 „piromów”, jednostek, na których wzorce pożarów lasów są napędzane przez podobne czynniki
Choroba Alzheimera niszczy mózg w dwóch etapach
21 października 2024, 09:10Choroba Alzheimera niszczy mózg w dwóch etapach, ogłosili badacze z amerykańskich Narodowych Instytutów Zdrowia. Ich zdaniem pierwszy etap przebiega powoli i niezauważenie, zanim jeszcze pojawią się problemy z pamięcią. Wówczas dochodzi do uszkodzeń tylko kilku typów wrażliwych komórek. Etap drugi jest znacznie bardziej niszczący i w nim dochodzi do pojawienia się objawów choroby, szybkiej akumulacji blaszek amyloidowych, splątków i innych cech charakterystycznych alzheimera.
Archeolodzy znaleźli najstarszy kościół pierwszego chrześcijańskiego państwa w dziejach
17 października 2024, 08:37Naukowcy z Narodowej Akademii Nauk Armenii i niemieckiego Uniwersytetu w Münster odkryli najstarszy kościół w Armenii. Znaleziono go w byłej stolicy, mieście Artaxata. Armenia to kraj, który jako pierwszy w historii przyjął chrześcijaństwo. Budynek z IV wieku jest najstarszym archeologicznie udokumentowanym kościołem w kraju. To sensacyjne świadectwo wczesnego rozwoju chrześcijaństwa w Armenii, mówi profesor Achim Lichtenberger. Jednak waga odkrycia nie polega tylko na tym, że to najstarszy znany kościół.
